Πιερρακάκης: «Αξιοποιούμε την κοινωφελή περιουσία , αναβαθμίζεται ριζικά το Ζάππειο Μέγαρο» | Επενδυτής
Πιερρακάκης: «Αξιοποιούμε την κοινωφελή περιουσία , αναβαθμίζεται ριζικά το Ζάππειο Μέγαρο»
«Στη σημερινή εποχή δεν έχουμε πλέον την “πολυτέλεια του συμβιβασμού” με ό,τι δεν γίνεται και ό,τι δεν λειτουργεί. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να προσπερνάμε δυσλειτουργίες που μας κρατούν καθηλωμένους στο χθες. Και, πολύ περισσότερο, δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιφρονούμε δυνατότητες που διαθέτουμε χωρίς να τις αξιοποιούμε.
Αυτή είναι, εν τάχει, η λογική του νέου νομοσχεδίου για τις Κοινωφελείς Περιουσίες. Μια μεταρρύθμιση που, πιστεύω ακράδαντα, θα βρει τη συναίνεση και την υποστήριξη όλων μας, διότι απαντά σε ένα πρόβλημα που δεν έχει ιδεολογικό πρόσημο. Αφορά την αποτελεσματικότητα του κράτους, τον σεβασμό στη βούληση των διαθετών και την αξιοποίηση ενός σημαντικού κοινωνικού κεφαλαίου».
Αυτό τόνισε κατά την εισαγωγή του στην ομιλία του ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, επί του σχεδίου νόμου με τίτλο «Πλαίσιο για κοινωφελείς περιουσίες, ιδρύματα, σχολάζουσες κληρονομιές και δωρεές προς το Δημόσιο – Παρεμβάσεις σε Κώδικες Φορολογίας Εισοδήματος, Περιουσίας και Φ.Π.Α. – Σύσταση, αποστολή και αρμοδιότητες του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου με την επωνυμία “ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΟΛΥΜΠΙΩΝ ΚΑΙ ΖΑΠΠΕΙΟΥ ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ” Διατάξεις αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και λοιπές διατάξεις».
Στη συνέχεια ο Κυριάκος Πιερρακάκης στην τοποθέτησή του αναφέρθηκε λεπτομερώς στα προβλήματα που επιλύει το προαναφερόμενο νομοσχέδιο.
Πιο αναλυτικά:
«Η υποστήριξη αυτή είναι αναγκαία, επειδή το νομοσχέδιο επιχειρεί μια ουσιαστική τομή με το χθες. Ενεργοποιεί τον κοινωφελή πλούτο της χώρας μας, έναν πλούτο που τελεί σε μεγάλο βαθμό εν υπνώσει για πάρα πολλά χρόνια. Με τη θεσμική αυτή παρέμβαση στέλνουμε ένα σαφές μήνυμα στους πολίτες: για να τρέξει η χώρα πιο γρήγορα, πρέπει να επιστρατεύσουμε όλες μας τις δυνάμεις, με ιεράρχηση, με σχέδιο, αλλά πάνω απ’ όλα με πρακτικό πνεύμα και αποφασιστικότητα. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος που οδηγεί στο αύριο.
Κύριος στόχος της μεταρρύθμισης αυτής είναι η ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της διαφάνειας στον τρόπο με τον οποίο εκπληρώνονται οι κοινωφελείς σκοποί, όπως αυτοί διατυπώθηκαν από τους ιδρυτές και τους διαθέτες. Η κοινωφελής περιουσία είναι η έμπρακτη έκφραση ανθρώπων που θέλησαν να υπηρετήσουν την κοινωνία, αφήνοντας μέρος ή το σύνολο της περιουσίας τους για να στηριχθούν σκοποί παιδείας, υγείας, πολιτισμού.
Είναι ένα κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης και της εθνικής μας ταυτότητας. Ταυτόχρονα, οφείλουμε να δημιουργήσουμε τους όρους για τη βέλτιστη δυνατή αξιοποίησή τους. Να απαλλάξουμε αυτόν τον πλούτο από οικονομικά και νομικά εμπόδια, από παθογένειες που επί χρόνια επέβαλαν ακινησία. Η αδράνεια στην πολιτική δεν είναι ουδέτερο μέγεθος. Η αδράνεια καταστρέφει αξία, υπονομεύει τον κοινωφελή σκοπό και ακυρώνει τη βούληση των διαθετών.
Το μέχρι σήμερα πλαίσιο, ας είμαστε ειλικρινείς, δεν επέτρεψε τη σωστή λειτουργία του συστήματος. Από το 2013, ενώ έγινε η προσπάθεια για πιο σύγχρονη οργάνωση, στην πράξη δημιουργήθηκε ένα υπερβολικά σύνθετο περιβάλλον. Επτά διαφορετικά μητρώα καταγραφής οδηγούσαν σε αποσπασματικότητα. Κανείς δεν είχε πλήρη εικόνα. Πολλά ιδρύματα δεν υπέβαλλαν οικονομικές καταστάσεις, δημιουργώντας ένα βαθύ νομικό και θεσμικό κενό. Όλα αυτά συνιστούσαν το θεμέλιο της ακινησίας, ένα περιβάλλον όπου η αδράνεια γινόταν ο κανόνας και όχι η εξαίρεση.
Ακόμη και όταν υπήρχε βούληση, δεν υπήρχε μηχανισμός να αντιμετωπιστεί η αδράνεια. Και όλα αυτά επιτείνονταν από γραφειοκρατικές διαδικασίες που, αντί να προσφέρουν έλεγχο, προκαλούσαν ακινησία. Ο προληπτικός έλεγχος, για παράδειγμα, λειτουργούσε ως ένας μηχανισμός που σταματούσε τον χρόνο. Πρακτικά τις περισσότερες φορές οδηγούσε στο να μη γίνεται τίποτα.
Με τη μεταρρύθμιση που προωθούμε, βάζουμε τάξη σε ένα χάος δεκαετιών:
Πρώτον, θεσμοθετούμε το ενιαίο Ηλεκτρονικό Μητρώο Κοινωφελών Περιουσιών (ΗΜΚΟΙΠ), υπό την εποπτεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Με αυτήν τη θεσμική και τεχνολογική τομή επιβάλλεται πλήρης ψηφιακή ιχνηλασιμότητα. Καταγράφονται οι περιουσίες, οι διοικήσεις, οι πράξεις σε πραγματικό χρόνο. Οι διοικητικές πράξεις των ιδρυμάτων δεν αναπτύσσουν έννομα αποτελέσματα αν δεν αναρτηθούν στο μητρώο. Η αρχή αυτή δημιουργεί ένα σύστημα όπου διαφάνεια δεν σημαίνει απλώς λογοδοσία. Σημαίνει λειτουργική υπόσταση. Η διαφάνεια παύει να είναι ένα σύνθημα και γίνεται ο κανόνας της καθημερινότητας.
Ταυτόχρονα, όλα τα στοιχεία γίνονται ελεύθερα προσβάσιμα.
Δεύτερον, εισάγουμε την ψηφιακή πλατφόρμα e-diadoxi για την άμεση και ενιαία καταγραφή των σχολαζουσών κληρονομιών. Η διαδικασία που σήμερα μπορεί να χρειάζεται χρόνια θα ολοκληρώνεται σε σημαντικά μικρότερο διάστημα. Ακόμη πιο σημαντική είναι η κατάργηση της υποχρέωσης για δικαστική απόφαση , όταν μία σχολάζουσα κληρονομιά περιέρχεται στο Δημόσιο. Η διαδικασία αντικαθίσταται από μια ασφαλή, διαφανή, απλή, διοικητική πράξη. Με αυτόν τον τρόπο αποδικαστικοποιούμε ένα ολόκληρο πεδίο της οικονομικής ζωής και αποφορτίζουμε τη Δικαιοσύνη από υποθέσεις που την επιβαρύνουν χωρίς λόγο.
Τρίτον, συστήνουμε έναν νέο φορέα, το Ίδρυμα Διαχείρισης και Εκκαθάρισης Κληρονομιών και Αδρανών Περιουσιών. Το ΙΔΕΚΑΚΠ αποτελεί το απαραίτητο εργαλείο για να αντιμετωπίσουμε την πραγματική δυσλειτουργία που παρατηρείται όταν ένα ίδρυμα μένει χωρίς διοίκηση ή όταν η υπάρχουσα διοίκηση αδυνατεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Ο νέος φορέας θα λειτουργεί με ευελιξία και ταχύτητα. Δεν θέλουμε έναν ακόμη φορέα που θα μπει στο ράφι. Θέλουμε έναν φορέα που θα διαψεύσει την τύχη άλλων αρκτικόλεξων του παρελθόντος και θα λειτουργήσει ως πραγματικός επιταχυντής λύσεων.
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθούμε στο πώς ορίζεται πλέον η αδράνεια. Για πρώτη φορά τίθενται σαφή και αντικειμενικά κριτήρια. Ένα ίδρυμα χαρακτηρίζεται αδρανές όταν για τρία συναπτά έτη δεν έχει αναρτήσει οικονομικές καταστάσεις ή όταν οι δαπάνες για την εκπλήρωση του κοινωφελούς σκοπού του υπολείπονται του 15% των ετήσιων εσόδων του. Δεν αφήνουμε πλέον τη διαπίστωση της αδράνειας στην τύχη ή στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης.
Μετά τη διαπίστωση, δίνεται τρίμηνη προθεσμία για την υποβολή σχεδίου επαναδραστηριοποίησης. Αν το σχέδιο αυτό δεν υποβληθεί ή κριθεί ανεπαρκές, η διοίκηση ανατίθεται προσωρινά στο ΙΔΕΚΑΚΠ, το οποίο στη συνέχεια υποβάλλει αίτηση για την ανάληψη της οριστικής διοίκησης μέσω δικαστικής απόφασης. Η αδράνεια, λοιπόν, δεν είναι πλέον μια κατάσταση χωρίς συνέπειες. Είναι ένα σήμα ενεργοποίησης διαδικασιών.
Παράλληλα με όλα αυτά, ενισχύουμε τον μηχανισμό λογοδοσίας μέσω της δημιουργίας Μητρώου Πιστοποιημένων Ελεγκτών και καθιερώνουμε υποχρεωτικό διαχειριστικό έλεγχο κάθε τρία χρόνια. Και εκσυγχρονίζουμε πλήρως τη διαδικασία των δωρεών προς το Δημόσιο, οι οποίες θα διεκπεραιώνονται μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας e-Δωρεές.
Προχωρούμε επίσης στην εισαγωγή φορολογικών κινήτρων για την ενίσχυση των κοινωφελών σκοπών, με απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για τα έσοδα των ενεργών ιδρυμάτων και με απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς. Είναι κίνητρα που ενθαρρύνουν τη δωρεά, αλλά και ενισχύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος.
Αναβαθμίζεται ριζικά το Ζάππειο Μέγαρο
Σε ό,τι αφορά το Ζάππειο, προχωρούμε σε μια αναγκαία θεσμική προσαρμογή. Ο φορέας διαχείρισης του Κληροδοτήματος μετατρέπεται από Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, με την επωνυμία “Επιτροπή Ολυμπίων και Ζαππείου Κληροδοτήματος”.
Η συντήρηση των υφιστάμενων κτιρίων και η αξιοποίηση της περιουσίας παραμένουν η κύρια αποστολή του φορέα. Με το νέο πλαίσιο, προωθούμε ένα ευέλικτο σχήμα διοίκησης. Το Διοικητικό Συμβούλιο μειώνεται σε πενταμελές, ο Πρόεδρος αποκτά αυξημένες αρμοδιότητες κατά το πρότυπο του διευθύνοντος συμβούλου μιας σύγχρονης οργανωμένης μονάδας και ο γενικός διευθυντής προΐσταται όλων των επιχειρησιακών μονάδων.
Στόχος μας είναι η ριζική αναβάθμιση του Ζαππείου. Το Ζάππειο είναι ένα σύμβολο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Συνδέθηκε με τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες, με την υπογραφή της συμφωνίας ένταξης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ιστορικές στιγμές του τόπου. Η τελευταία σημαντική αναβάθμισή του έγινε το 2003. Έκτοτε, πέρασαν περισσότερο από είκοσι χρόνια και η χώρα μας το δεύτερο εξάμηνο του 2027 αναλαμβάνει εκ νέου την ευρωπαϊκή προεδρία.
Με τη νέα δομή, σχεδιάζεται η ολοκλήρωση της ενεργειακής και τεχνικής αναβάθμισης, καθώς και ο εκσυγχρονισμός των χώρων και του περιβάλλοντος χώρου. Το Δημόσιο θα αναλάβει μεγάλο κομμάτι των εξόδων, θα χρειαστούν και πρόσθετες δωρεές σε σχέση με αυτό, θα διασφαλιστεί, βέβαια, η κρατική χρηματοδότηση ώστε να πετύχει όλος ο μετασχηματισμός του Ζαππείου. Επιλύουμε έτσι προβλήματα χρόνιων καθυστερήσεων και γραφειοκρατικών εμποδίων που ανέκοπταν κάθε προσπάθεια ριζικής αναβάθμισης.
Η παρέμβαση αυτή στο Ζάππειο, σε συνδυασμό με το νομοσχέδιο για το “ξύπνημα” των αδρανών και ανενεργών κληρονομιών και κοινωφελών ιδρυμάτων, σωρευτικά συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός νέου κλίματος κινητικότητας, δραστηριότητας και δημιουργικότητας στη χώρα, συμπληρώνοντας ένα κομμάτι του παζλ.
Θα συμβάλει στο ζωντάνεμα του αστικού τοπίου όχι μόνο στην Αθήνα, αλλά και σε πολλές άλλες πόλεις. Θα οδηγήσει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, στην πραγματοποίηση έργων που σήμερα δεν μπορούν να γίνουν, στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας. Πάνω απ’ όλα, όμως, θα συμβάλει σε κάτι πιο βαθύ: Στη διαμόρφωση μιας νέας νοοτροπίας. Θέλουμε να επικρατήσει μια νοοτροπία πίστης ότι η δράση έχει αποτέλεσμα. Ότι η προσπάθεια δεν είναι εξαρχής υπονομευμένη και καταδικασμένη να αποτύχει. Ότι και σε αυτή τη χώρα η δραστηριότητα, η τόλμη, το όραμα μπορούν να έχουν πρακτικό και μετρήσιμο αντίκτυπο. Για να το πω σε μία φράση θέτει τη χώρα σε κίνηση.
Πρέπει να σπάσουμε τις αλυσίδες της αδράνειας και να επιτρέψουμε στη χώρα να κινηθεί με την ταχύτητα που απαιτούν οι καιροί. Η χώρα μας δεν μπορεί να προχωρήσει στο μέλλον με τα εργαλεία του χθες. Με το νομοσχέδιο αυτό αλλάζουμε σελίδα. Αφήνουμε πίσω μας παθογένειες δεκαετιών και χτίζουμε μηχανισμούς που παράγουν αποτέλεσμα σε όλα τα πεδία. Και ανάμεσα σε αυτά τα πεδία βρίσκεται και το αρκετά μεγάλο τοπίο των ανενεργών Κληρονομιών και Κληροδοτημάτων που πρέπει επιτέλους να πάψει να κατοικείται από φαντάσματα και να προχωρήσει στο αύριο μαζί με την υπόλοιπη χώρα.
Διατάξεις με έντονο κοινωνικό αποτύπωμα
Το νομοσχέδιο έχει και πολλές ακόμη διατάξεις που το καθιστούν στον πυρήνα του βαθιά κοινωνικό. Ρυθμίσεις που αγγίζουν την καθημερινότητα των πιο ευάλωτων, στηρίζουν όσους βρίσκονται σε κρίση, διορθώνουν χρόνιες αδικίες και διαμορφώνουν ένα κράτος πιο δίκαιο και πιο αποτελεσματικό. Κάθε άρθρο ,είτε αφορά το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, είτε τις φυσικές καταστροφές, έχει στο επίκεντρό του τον πολίτη.
Κεντρική θέση σε αυτή τη στόχευση έχουν οι ρυθμίσεις για το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους. Δημιουργείται για πρώτη φορά ένας μηχανισμός εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, ώστε ο πολίτης να μπορεί να αποζημιώνεται από το Δημόσιο χωρίς δικαστικές προσφυγές και χωρίς χρόνια ταλαιπωρίας. Παράλληλα, συστήνεται Ειδικό Τμήμα Ταχείας Αντίδρασης για άμεσες γνωμοδοτήσεις σε επείγουσες υποθέσεις δημοσίου συμφέροντος, ενώ δίνεται στο ΝΣΚ η δυνατότητα να σταματά άσκοπες δίκες όταν ο πολίτης έχει ήδη δικαιωθεί αμετάκλητα, εξοικονομώντας χρόνο και δημόσιους πόρους.
Με άλλη διάταξη, διασφαλίζεται ότι τα ποσά που επιδικάστηκαν για τις οικογένειες του Ματιού και της Μάνδρας είναι αφορολόγητα, ανεκχώρητα και ακατάσχετα. Αντίστοιχα, οι ενισχύσεις προς επιχειρήσεις που επλήγησαν από τις κακοκαιρίες “Daniel” και “Elias”, καθώς και από το φαινόμενο των νεκρών ψαριών στον Παγασητικό, καθίστανται αφορολόγητες, ακατάσχετες και μη συμψηφιστέες, εξασφαλίζοντας ότι οι δικαιούχοι θα λάβουν πραγματική και άμεση στήριξη, ενώ αποκαθίστανται τυχόν ανισότητες σε όσους είχαν ήδη ενισχυθεί.
Στο ίδιο κοινωνικό πλαίσιο εντάσσονται τα άρθρα 178 και 177, που στηρίζουν όσους βρίσκονται σε οικονομική ασφυξία. Με το άρθρο 178, το κράτος επιλέγει να μην ποινικοποιεί την οικονομική δυσκολία: Η ποινική δίωξη για οφειλές προς Δημόσιο και Ταμεία αναστέλλεται κατά τη διάρκεια της πτώχευσης και εξαλείφεται όταν ο οφειλέτης απαλλάσσεται από τα χρέη του, δίνοντάς του πραγματική “δεύτερη ευκαιρία”. Σε συνέργεια με αυτό, το άρθρο 177 δημιουργεί ένα νέο δίχτυ προστασίας με επιταγές (vouchers) για οικονομική και ψυχολογική συμβουλευτική σε όσους κινδυνεύουν από αφερεγγυότητα.
Όλες αυτές οι διατάξεις υπηρετούν μια κοινή λογική: την ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εμπιστοσύνης του πολίτη στο κράτος. Δεν αφήνουν τον πολίτη μόνο απέναντι σε τραγωδίες, σε οικονομική δυσκολία ή σε γραφειοκρατικά αδιέξοδα. Γι’ αυτό το νομοσχέδιο, πέρα από τεχνικό ή θεσμικό, είναι στην ουσία του βαθιά κοινωνικό. Είναι μια δέσμη παρεμβάσεων που αποκαθιστά αδικίες, στηρίζει τους αδύναμους και διαμορφώνει ένα περιβάλλον όπου η Πολιτεία προστατεύει ουσιαστικά τον πολίτη. Θέτει τη χώρα σε κίνηση».
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.
Οι απόψεις που εκφράζονται στα σχόλια των άρθρων δεν απηχούν κατ’ ανάγκη τις απόψεις της ιστοσελίδας μας, το οποίο ως εκ τούτου δεν φέρει καμία ευθύνη. Για τα άρθρα που αναδημοσιεύονται εδώ με πηγή, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο την ιστοσελίδα.




